Khuôn Bế

KHUÔN BẾ

1. Khái niệm khuôn bế

Khuôn bế (Die cutting mold)
Là bộ công cụ dùng trong máy bế để cắt, xẻ, rạch hoặc tạo nếp gấp trên các vật liệu như giấy, bìa carton, nhựa, da, cao su, vải, màng nhôm… theo hình dạng mong muốn (hộp, tem, nhãn, phong bì, vỏ hộp mỹ phẩm, v.v.).
Khuôn bế hoạt động tương tự như dao cắt tạo hình – giúp tạo ra sản phẩm có kích thước, đường cắt và gấp chính xác, đảm bảo tính thẩm mỹ và đồng nhất hàng loạt.

2. Cấu tạo của khuôn bế

Một bộ khuôn bế hoàn chỉnh thường gồm các thành phần chính sau:
Thành phần Chức năng
1. Đế khuôn (Tấm gỗ hoặc nhôm) Là nền để cố định toàn bộ hệ thống dao bế, thường làm bằng ván ép bạch dương, MDF, nhôm CNC hoặc vật liệu composite.
2. Dao bế (Lưỡi bế) Thường làm bằng thép lò xo cứng, được uốn theo hình dạng thiết kế để cắt vật liệu.
3. Đường gấp (dao rãnh) Dùng để tạo nếp gấp, thường thấp hơn dao cắt 0.2–0.3 mm.
4. Cao su ép (Ejector rubber) Gắn xung quanh dao bế, có tác dụng đẩy sản phẩm ra khỏi dao sau khi bế, tránh kẹt giấy.
5. Khung giữ hoặc chốt định vị Giúp cố định khuôn trên máy bế, đảm bảo đúng vị trí và áp lực cắt ổn định.

3. Phân loại khuôn bế

Tùy theo công nghệ chế tạo và ứng dụng, khuôn bế được chia thành:
Theo vật liệu:
1. Khuôn bế gỗ (Wooden die) – loại phổ biến, giá rẻ, dùng nhiều trong in bao bì, tem nhãn.
2. Khuôn bế kim loại (Steel rule die / CNC die) – độ chính xác cao, dùng cho sản phẩm phức tạp, vật liệu dày.
3. Khuôn bế laser – sử dụng tia laser để cắt hình trên tấm thép hoặc composite, độ chính xác cực cao.
Theo ứng dụng:
1. Khuôn bế phẳng (Flatbed die) – dùng cho máy bế phẳng, phù hợp giấy carton, bìa cứng.
2. Khuôn bế tròn (Rotary die) – dùng trong dây chuyền tốc độ cao (in cuộn, nhãn cuộn).
3. Khuôn bế laser không dao – ứng dụng công nghệ cắt laser, không cần dao thật, linh hoạt cho sản xuất mẫu nhanh.

4. Ứng dụng của khuôn bế

Khuôn bế – dao bế được ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành:
Ngành nghề - Ứng dụng cụ thể
In ấn – Bao bì: Bế hộp giấy, túi giấy, tem nhãn, decal, thẻ bài, phong bì, bao bì thực phẩm, mỹ phẩm…
Công nghiệp da, may mặc: Bế chi tiết da, vải, simili cho giày dép, túi xách, quần áo…
Công nghiệp nhựa – cao su: Cắt gioăng, ron, tấm nhựa mỏng, xốp, EVA…
Điện – điện tử: Bế màng cách điện, miếng dán, băng keo công nghiệp, lớp bảo vệ linh kiện.
Thủ công mỹ nghệ, quảng cáo: Bế tạo hình sản phẩm handmade, thiệp, hộp quà, vật trang trí.

5. Ưu điểm của công nghệ bế

• Độ chính xác cao, sản phẩm đồng nhất hàng loạt.
• Tốc độ nhanh, phù hợp sản xuất công nghiệp.
• Tính linh hoạt, có thể thay đổi thiết kế khuôn theo mẫu mới.
• Giảm hao hụt vật liệu, đảm bảo năng suất và tính thẩm mỹ.

6. Quy trình chế tạo khuôn bế

1. Thiết kế bản vẽ bế (file CAD hoặc AI)
2. Cắt rãnh trên đế khuôn bằng laser
3. Uốn dao bế thép theo hình dạng thiết kế
4. Lắp dao vào đế, gắn cao su ép
5. Kiểm tra, căn chỉnh và thử bế mẫu

7. Tổng kết

Khuôn bế là phụ kiện không thể thiếu trong công đoạn hoàn thiện sản phẩm in ấn và bao bì.
Chúng giúp tự động hóa quy trình cắt gấp, đảm bảo độ chính xác, năng suất và thẩm mỹ cao, đóng vai trò then chốt trong việc định hình và nâng cao giá trị sản phẩm.